ციფრული თავდასხმის გზები

• ‘social engineering’
• weak passwords
• ddos
• man in the middle

როგორ უზრუნველყოფენ კომპანიები უსაფრთხოებას

• pen test

მონაცემების დაცვა

• საკუთარ მოწყობილობაზე
• ვებ სერვისებზე

სხვადასხვა კითხვები ამ თემებზე

რატომ უნდა დავიცვათ ბოროტმოქმედები?

თუ დაშიფვრის 100% უსაფრთხო ტექნოლოგიები არსებობს, ამ კოდს კრიმინალური აქტივობებისთვის გამოიყენებენ. თუ backdoorები დავაყენეთ, სახელმწიფოს ჩვენს ყველა ინფორმაციაზე თავისუფალი წვდომა ექნება. ალტერნატივა არ არსებობს. გარდა ამისა, ეს რეგულაციები შეეხებათ მხოლოდ დიდ კომპანიებს. ვერავინ დაარეგულირებს ორ პირს შორის შიფრის გამოყენებას.

მაგალითად, აშშ-ში ცდილობენ გაატარონ მსგავსი კანონი. ამ საკითხზე შეგიძლიათ წაიკითხოთ უფრო ვრცელი და საინტერესო სტატიაც

როგორ ვენდოთ პროგრამებს

იმ პროგრამებს, რომლებსაც საკუთარი კოდი გამოქვეყნებული არ აქვთ, ბრმად ვენდობით. ძალიან ცოტაა გარანტია, რომ საკუთარ დაპირებებს ასრულებენ. ერთ-ერთი მაგალითი ურიცხვიდან: იცოდით, რომ google chrome ინკოგნიტო ფანჯარაში მაინც ინახავს ყველა გვერდს, რომელზეც შედიხართ? (ანუ კონკრეტული ვიდეოების და სტატიების სახელებსაც, ასევე ყველა ძებნას)

• რა საფრთხეს გვიქმნის დახურული კოდი
• თავისუფალი კოდის მოძრაობის შესახებ
• ვიდეო open source-ის შესახებ

რესურსები

ამ სექციაში ყველაფრისთვის არ დამირთავს ბმული, მარტივი ძებნით შეძლებთ პროექტების მთავარ გვერდზე გადასვლას

პოპულარული პროგრამების უსაფრთხო ალტერნატივები

• ბრაუზერი: firefox ან brave
• ოპერატიული სისტემა: ნებისმიერი ლინუქსზე დაფუძნებული, მე პირადად ვიყენებ endeavouros-ს Plasma desktop environment-ით (KDE, ინსტალაციისას გეკითხება რომლის არჩევა გსურს). მობილურზე: lineageos (რომელიც android მოწყობილობებზე ყენდება)

დაცული cloud

• დოკუმენტები და დრაივი - Nextcloud
• ვიდეოები - peertube
• სოციალური ქსელი - mastodon, riot და ზოგადად matrix პროტოკოლი
• პაროლების და ბარათების მონაცემების შენახვა / უსაფრთხო გაზიარება - bitwarden

დამატებითი დაცვა

• onion ქსელი და tor ბრაუზერი
• vpn სერვისები
• tails პროექტი, ოპერატიული სისტემა, რომელიც კვალს არ ტოვებს

ფორუმები

ამ საკითხებზე ინფორმაციას ძირითადად reddit.com-ის სხვადასხვა ჯგუფებიდან ვიღებ ხოლმე, მაგალითად r/privacy, r/freesoftware, r/stallmanwasright

დამჰაკონ, რაში მაინტერესებს

თან იმდენი მომხმარებლის მონაცემი აქვთ, ჩემი ვის გააკვირვებს? აქ იმაზე არ არის, ვის გააკვირვებს. რამდენიმე მიზეზია, რის გამოც სხვის მიერ შენი პირადი მონაცემების ფლობა საფრთხის შემცველია:

• თუ სახელმწიფომ გადაწყვიტა, რომ მას ხელს უშლი, მარტივად ამოქექავს შეტევის მიზეზს და დაშანტაჟებით ან უბრალოდ საკუთარი პროპაგანდული ძალებისთვის მიგდებით. ან შენი ინფორმაციიდან რელევანტური ნაწილები გამოიყენონ იმისთვის, რომ სხვა დააშანტაჟონ
• პოლიტიკური კლიმატის შეცვლის შემთხვევაში, უწყინარი შეხედულებები ან ქმედებები შეიძლება დასჯადი და დევნადი გახდეს

როგორ გავუმკლავდეთ ამ ინფორმაციის შედეგად მიღებულ შიშს

ზოგადად არის დისტოპიური მომავლის და აწმყოს შესახებ ლეგიტიმური შიშის და პარანოიის ფონი.

ციფრული სამყარო საინტერესო იმიტომაა, რომ ბევრი პარალელი არის ნამდვილ ცხოვრებასთან და ჩემი აზრით უფრო ნათლად ჩამოყალიბებული, ვიდრე ცხოვრების სხვა ნაწილებში.

რაც არ უნდა გააკეთოთ, ვერასდროს იქნებით 100% დაცული და ანონიმური, იმის გამო რომ გარემო ძალიან არადაცულია. ყველაზე რადიკალურ ზომებსაც კი რომ მიმართო:

გარდა ამისა, ერთ ღამეში იმ სერვისებზე უარის თქმა შეუძლებელია და დიდ დისკომფორტს მოგაყენებთ თქვენ და გარშემო მყოფებს. თუმცა ადრე თუ გვიან ყველას გვექნება ფანრიან ნოკიაზე დაბრუნების ფაზა.

მაგრამ ეს არც იმას ნიშნავს, რომ არაფერს აზრი არ აქვს.

მთავარი არის ის, რომ გავაუმჯობესოთ ჩვენი ქცევა ჩვენი კომფორტის ფარგლებში და მსუბუქად მოვუწოდოთ სხვებს, რომ ისინიც იმავენაირად მოიქცნენ.